Asansör Çeşitleri

Asansör Çeşitleri

İnsanları ya da yükleri taşıyan asansörler kullanım alanlarına, kumanda sistemlerine, süratlerine, tahrik sistemlerine ve askı sistemlerine bakılarak sınıflandırılır.

Kullanım amaçlarına göre asansör sınıfları nelerdir ?

Asansörler kullanım amaçlarına uygun olarak Sınıf 1, Sınıf 2, Sınıf 3, Sınıf 4, Sınıf 5 ve Sınıf 6 asansörleri şeklinde 6 farklı sınıfa ayrılmaktadır.

Sınıf 1 asansörler;

İnsanları taşımak için tasarlanmış olan asansörlerdir. Bu asansörler genellikle konutların bünyesinde kullanılır. 450 kilogram beyan yüküne sahip olan asansörler sadece insan ve refakatçi personel haricinde 1 tekerlekli sandalye taşımak için kullanılabilmektedir. 630 kilogram beyan yükü taşıma kapasitesine sahip olan asansörler, tekerlekli sandalyede olan insan taşımak haricinde refakatçiyi de taşıyabilen asansörlerdir. Fakat bu asansörlerde tekerlekli sandalyesi olan yolcu tam bir dönüş sağlayamaz.

1000 kilogram beyan yüküne sahip olan asansörler de 450 ile 630 kilogram beyan yüküne sahip asansörlerin taşıdığı yüklerin haricinde tutamakları sökülebilen sedyelerin ve mobilyaların taşınmasında da kullanılmaktadır.

Sınıf 2 asansörler;

Asıl olarak insanları taşımak için kullanılan fakat gerektiğinde yükleri de taşıyabilen asansörlerdir. Genel kullanıma açık olan binalarla kamu binalarında, istasyonlarda, avmlerde, havaalanı, tiyatro, sinema gibi yerlerde kullanılan asansörler olup trafik hesabına bakılmadan yük kapasitesi belirlenir.

Sınıf 3 asansörler;

Bakım evleri ve hastaneler de dahil olmak üzere sağlık amacı ile tasarlanmış olan asansörlerdir. Sedyeleri taşımak için kullanılırlar. 1275 kilogram beyan yüküne sahip asansör kabinleri bakım evlerinde olan 900 mm x 2000 mm boyutlarında olan asansörlerdir. Alakalı olan görevlilerin taşındığı fakat tıbbi yardım cihazlarının asla taşınamadığı asansörlerdir.

1600 kilogram beyan yüküne sahip asansörler özellikle 900 mm x 2000 mm boyutlarında olan hastane yataklarının, görevliler ile birlikte taşınması için tasarlanmıştır. Bu asansörlerin bünyesinde tıbbi yardım cihazları sedyeyle beraber taşınamaz.

2000 kilogram beyan yüküne sahip asansörler özellikle 1000 mm x 2300 mm boyutlarında olmakta ve hastane yatakları ile alakalı görevlilerin taşınması sebebiyle kullanılır. Bu tipte olan asansörlerde de tıbbi yardım cihazlarının taşınması asla mümkün değildir.

2500 kilogram beyan yüküne sahip asansörlerin boyutları 1000 mm x 2300 mm şeklinde olmaktadır. Bu tipte olan asansörlerde hastane yatakları, ilgili görevli personel ve tıbbi yardım cihazları beraber taşınabilir.

Sınıf 4 asansörler;

Asıl olarak yüklerin refakatçiler ile birlikte taşınması için tasarlanmış olan asansörlerdir. Hızları oldukça düşüktür. Motor güçleri de aynı şekilde düşük olur. Kapasiteleri 630 kilogram ile 5000 kilogram arasında değişmektedir. Hızları da 0,25 ms ile 2,5 ms arasında değişmektedir. Elektrikli veya hidrolik olabilirler.

Sınıf 5 asansörler;

Boyutları ve yapım şekli itibariyle insanların giremeyeceği boyutlara sahip olan servis asansörleridir. Tamburlu olarak tasarlanabilir. İş yerlerinde, lokanta ve restoranlarda servis hizmeti için kullanılırlar. Taşıma kapasiteleri 410 kg ile 250 kg arasında değişebilir. Hızları ise 0,15 m/s ile 0,6 m/s arasındadır. Elektrikli ve ya hidrolik olabilir.

Sınıf 6 asansörler;

Yoğun trafiği olan binalara göre tasarlanmışlardır. Genellikle hızları 2,5 ms ve üzerindeyken 15 kat ve daha fazla kata sahip olan binaların bünyesinde kullanılmaktadır. Rezidanslarda ve yüksek katlı iş plazalarda hızları 2,5 ms ile 7 ms arasında olan elektrikli asansör olarak tesis edilmektedirler.

Kumanda sistemine göre asansörler

Kumanda sistemine göre asansörler; basit olan, toplamalı ve seçmeli kumandalı asansörler şeklinde sınıflandırılabilirler. Asansörün bir tek çağrıyı belleğinde tutarak gitmekte olduğu yön doğrultusunda cevap veren kumanda sistemi asansörlerine, basit kumandalı asansörler denilmektedir. Genel olarak trafiği yoğun olmayan yapılarda kullanılmaktadır. Toplama kumandalı olan asansörler orta yoğunlukta olan trafiklerde kullanılan, iniş ve çıkış emirlerini ayrıştıramayan asansörlerdir. Aldığı bütün çağrıları belleğinde tutarak gittiği yön doğrultusunda cevap verir.

Seçmeli kumandalı asansörler; trafik akışının aşırı yoğun olduğu yerlerde kullanılmaktadır. İniş ve çıkış çağrılarını da ayırt ederler ve bu şekilde zaman kazancı ile de yüksek servis kalitesi sağlamaktadırlar. Grup kumanda sistemi de denilir. Bu sistemlerde ikili şekilde olan asansörlere dubleks, üçlü şekilde olan asansörlere de tripleks asansör sistemleri denilmektedir.

Hızlarına göre asansörler

Asansörler hızlarına göre 0,63 ms ve daha düşük hızlara sahip olan asansörler, 1 ms ve daha düşük hızlara sahip olan asansörler, 1.6 ms ve daha da yüksek hızlara sahip olan asansörler diye sınıflandırılabilir. Hızları 1.6 ms ve daha yüksek hızlara sahip olan asansörler de frekans kontrollü olmaktadır.

Tahrik sistemine göre asansörler

Asansörler tahrik sistemlerine bakılarak elektrikli tahrik sistemi ile hidrolik tahrik sistemi şeklinde iki çeşit olmaktadırlar. Makine dairesinde olan tahrik motorunun kumanda panosu üzerinden aldığı komut ile harekete geçip, kabini istenilen kata ve ya yere hareket ettiren tahrik sistemidir. Kabin ve karşı ağırlık birlikte çalışır. İçlerinde bulunan çelik halat tahrik kasnağı ile sürtünmeden kaynaklanan hareketle aşağı ve yukarı yöne doğru hareket ederler. Hidrolik tahrikli sistemlerdeyse kaldırma, hidrolik yağı kabini doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen bir kaldırıcıya sevk eden ve elektrik ile tahrik edilen bir pompa aracılığıyla gerçekleşen asansörlerdir.

Askı sistemlerine göre asansörler

Direkt askı ve endirekt askı olmak üzere iki çeşide ayrılır. Askı noktalarının birinin kabinde diğerinin de karşı ağırlıkta olduğu sistemlere direkt askılı asansör denilmektedir. Askı noktalarının kabin ve karşı ağırlığa direkt bağlı olmayan asansörlerse endirekt askı tipli asansörler diye adlandırılır. Kabin hızı ile halat hızı eşit olmamaktadır.

Asansör Çeşitleri