Gama-glutamil transpeptidaz (GGT) Testi Nedir ?

Gama-glutamil transpeptidaz (GGT) Testi Nedir ?

Gama-glutamil transpeptidaz (GGT testi); kanda bulunan GGT enzim miktarını ölçmektedir. Enzimler bedeninizde olan kimyasal reaksiyonlar için lüzumlu olan moleküllere denmektedir. GGT bedendeki taşıyıcı bir molekül şeklinde işlev görmekte ve bedende olan diğer molekülleri harekete geçirmeye yardımcı olmaktadır. Karaciğerimizin öteki toksinleri ayrıca ilaçları da enzimlemesinde önemli bir rolü vardır.
GGT vücutta karaciğerimize yoğunlaşmaktadır, ancak bir taraftan da safra kesemiz, dalağımız, pankreasımız ve böbreklerimizde de bulunmaktadır. Karaciğer hasarı meydana geldiğinde GGT kan seviyeleri genel olarak yüksek olur. Bu test çoğunlukla karaciğer hasarı ihtimali mevcutsa, karaciğerde olan enzimleri ölçen başka testler ile beraber uygulanır.

GGT Testi Neden Yapılır ? Sebepleri Nelerdir ?

Karaciğer bedenimizdeki proteinleri üretmek ve oluşan zehirleri filtre etmek için oldukça önemlidir. Ek olarak bedendeki yağ emilimini meydana getiren madde olan safrayı da üretmektedir.
Hekiminiz, GGT testini karaciğerin zarar görmüş olma ihtimalinden şüphe duyarsa ya da herhangi bir alkol problemi varsa, özellikle alkol tüketimiyle alakalıysa, bu testin yapılmasını isteyebilir. GGT testi günümüzde karaciğer hasarının ve sorunlarının en hassas olan “enzimatik” göstergesidir. Bu hasara genel olarak alkol kullanımı, uyuşturucu ve zehir benzeri diğer zararlı olan maddelerin çok kullanımı sebep olur.
Karaciğer sorunlarının belirtileri aşağıdadır;
• İştahın azalması
• Mide bulantısı veya kusma
• Halsizlik durumu
• Karın ağrısı ve sancıları
• Cilt sararması diye belirtilen sarılık
• Alışılmışın dışında oluşan koyu renkli idrar
• Açık renkli olan dışkı
• Ciltte oldukça çok kaşıntı

Alkol rehabilitasyon programını tamamladıysanız ve alkol kullanmaktan kaçınıyorsanız, hekiminiz tedavi sürecini takip ettiğinizi kontrol etmek sebebiyle bu testi talep edebilir. Test ek olarak alkolik hepatit tedavisi görmekte olan kişiler için GGT seviyelerini de gözlemleyebilir.

Gama-glutamil transpeptidaz (GGT) Testi Nedir ?

GGT Testi Uygulamak İçin Hazırlık Süreci

Hekiminiz testten 8 saat önce hiçbir şey yememenizi ve birtakım ilaçları kullanmayı kesmenizi talep edebilir. Testten yirmidört saat önce düşük miktarda alkol kullanırsanız, sonuçlarınızı etkileyecektir.

GGT Testi Nasıl Uygulanır ?

Düzenli şekilde yapılan kan testleri GGT seviyesini ölçebilmektedir. Test genel olarak parmak ucundan veya koldan alınan kan ile uygulanır. Sağlık personeli, damarlarınızı belirgin bir hale getirme sebebiyle kolunuzun etrafına elastik bant yapıştıracaktır.

Gama-glutamil transpeptidaz (GGT) Testi Nedir ?

Sonuçların Anlamı Ne ?

GGT testinde oluşan sonuçları ertesi gün hazır olur. Hekiminiz bunları yorumlayabilmenize ve normal aralıklarda olup olmadıklarını değerlendirebilmenize yardımcı olacaktır. GGT seviyeleri için normal olan değerler yaş ve cinsiyetinize göre değişkenlik gösterebilir. Değerler Erkeklerde; 10 ile 44 mg/dl Kadınlarda da; 9 ile 38 mg/dl arasındadır.

GGT Normal Değerleri Nelerdir ?

GGT testi ile karaciğerde olan hasar teşhis edebilir, fakat sebebi belirleyememektedir. GGT seviyeniz eğer yüksekse, ihtimal dahilinde daha çok GGT testi yaptırmanız gerekecektir. Genellikle, GGT seviyeniz ne kadar yüksekse karaciğere o oranda zarar vermektedir.

GGT’nin yükselmesine sebep olan koşullardan bir kaçı aşağıdadır;
• Çok fazla alkol tüketimi
• Kronik olan viral hepatit
• Karaciğere kan akışının meydana gelmemesi
• Karaciğerde olan tümör
• Siroz rahatsızlığı
• Bir takım ilaçların ya da diğer toksinlerin çok fazla kullanımı
• Kalp yetmezliği rahatsızlığı
• Diyabet (Şeker) hastalığı
• Pankreatit
• Karaciğerin yağlanması sorunları
GGT sık olarak bir başka enzime, alkalin fosfataza (ALP) göre ölçülmektedir. GGT ve ALP’nin ikisi birden yüksekse hekimler karaciğerde ya da safra kanallarınızda problem yaşadığından şüphelenebiir. GGT değerleri normal ve ALP değerleri yükselirse, bu da kemik hastalığını göstermektedir. Hekiminiz, GGT testini bunlar gibi belirli sorunları ortadan kaldırmak sebebiyle kullanabilir.

GGT Testi Sonuçları Doğru mu ?

GGT oluşan dalgalanmalara duyarlı olmaktadır. Hekiminiz geçici alkol ya da ilaç tüketiminizin testi etkilemekte olduğunu düşünüyorsa, yeniden testi uygulamanızı talep edebilir. Birtakım reçetesiz olan ilaçlar bedeninizdeki GGT seviyelerini yükseltebilir. GGT seviyeleri kadınlarda yaş ile beraber yükselirken, erkeklerdeyse seviyede değişiklik olmamaktadır. Son günlerde yoğun bir biçimde alkol tüketmeyi bıraktıysanız, GGT değerlerinizin normal düzeylere düşmesi bir ay kadar sürebilmektedir. Sigara kullanımı GGT düzeyinizi de yükseltebilir.

GGT Testlerinin Riskleri Nelerdir ?

Kan vermeniz, genel olarak düşük riskli bir uygulamadır. Eklem bölgelerinde küçük bir kanama ya da küçük bir morarma oluşabilir. Enfeksiyon yalnızca nadir durumlarda meydana gelir. Karaciğer hasarı çok ciddidir ve sık olarak başka sağlık problemlerine sebep olabilir. Hasarın seviyesine bağlı olarak, geri döndürülemez bir rahatsızlığa neden olabilir. Başka test yöntemleriyle beraber kullanılan GGT testi, karaciğerde hasara sebep olup olmadığına bakmanıza yardım edebilir.
Karaciğer hasarı ile alakalı herhangi bir semptomunuz bulunuyorsa, sizi test edebilecekleri, nedenini meydana çıkarabilecekleri ve bir tedavi rejimine başlayabilmeniz için hekiminize danışınız.

Kanda GGT Yüksekliğinin Sebepleri Nelerdir ?

Kanınızda GGT yüksekliği genellikle bir karaciğer rahatsızlığına işaret etse de başka sağlık sorunlarının belirtisi de olabilmektedir. GGT seviyesi yüksekliği bazı durumlarda da meydana gelebilmektedir. Aşağıda sunulan sebepler veya bazı tıbbi durumlarda GGT enziminin kanda bulunan seviyesini yükseltebilmektedir.
• Karaciğerin veya safra kanalının bir bölümünde meydana gelen fonksiyon bozukluğu
• Safra kanalında meydana gelen tıkanıklık (tümörler ve taşlar olabilir)
• Hazır besinlerin tüketimi
• Gazlı içecekleri tüketme alışkanlığı
• Alkol kullanımı (Sürekli kullananların nadir olarak alkol tüketenlere oranla GGT test sonuçlarında yükselme gözlemlenmiştir.)
• Obezite problemleri
• Kolanjit
• Uyuşturucu bağımlılığı
• Konjestif kalp yetmezliği sorunu
• Karaciğer hasarı (örnek olarak siroz kaynaklı oluşan hepatit)
• Diyabet Pankreas iltihabı sorunu
• Birtakım ilaçların yan tesirleri
• Çok fazla kırmızı et tüketilmesi
• Kronik viral hepatit sorunu
• Karaciğere yeterli kan akışının sağlanmaması
• Karaciğer tümörü sorunu
• Siroz ya da karaciğer hasarı oluşması
• Kalp yetmezliği sorunu
• Pankreatit
• Şeker hastalığı (Diyabet)
• Sigara tüketimi
• Kanda bulunan magnezyum yüksekliği
• Birtakım enfeksiyonlar (epstein barr virüsü şeklinde)

Kanda Olan GGT Düşüklüğü Sebepleri Neler ?

Çalışmaların bazıları, gün içinde beş fincandan daha fazla kahve içmenin GGT düzeyini düşürebileceğini göstermekte. Dikkat edilmeli ki; aşırı kahve içmek yüksek tansiyon, ayrıca uyku problemleri dahil olmak üzere diğer problemlere de sebep olabilmektedir.
• Düşük tiroid seviyeleri rahatsızlığı
• Hipotalamik sendromu rahatsızlığı
• Ciddi düzeyde magnezyum eksikliği problemi
• Yüksek trigliserid tedavisinde tüketilen birtakım ilaçlar
• Doğum kontrol hapları kullanımı
• Erken gebelik dönemi
• İlaç tüketimi
En son, sigara içmeyi bırakmak, alkol tüketmemek ve sağlıklı kilo vermek, GGT düzeylerini düşürmek ve daha sağlıklı bir hayat tarzını benimserken karaciğerin de iyileşmesini sağlamak için ilk adımları atmaktır.

Gama-glutamil transpeptidaz (GGT) Testi Nedir ?